top of page

Ցեղասպանության զոհերի 108-րդ տարելիցի կապակցությամբ թողարկվել է «Ապստամբություն» երգի ձայնապնակը․ կոմպոզիտոր Ստաս Նամին

Ապրիլի 24-ին Հայոց ցեղասպանության զոհերի 108-րդ տարելիցի կապակցությամբ թողարկվել է «Ապստամբություն» երգի ձայնապնակը․ կոմպոզիտոր Ստաս Նամինը և կիթառահար-վիրտուոզ Ռոման Միրոշնիկչենկոն միասին են աշխատել Նամինի 6 կոմպոզիցիայից բաղկացած ալբոմի ստեղծման վրա:


Նամինի առաջին ձայնապնակը՝ ««Fusion Raga», որը նվիրված էր անգլիացի ռոք երաժիշտ Ջորջ Հարիսոնին, արդեն արժանացել է երաժշտական աշխարհի ամենաբարձր մրցանակին՝ Global Music Awards-ին (GMA):


Եթե «Ապստամբություն» երգում, որը ձայնագրվել էր 2020 թվականին Արցախյան պատերազմի ընթացքում, և Ստաս Նամինը հնչեցրել էր ՄԱԿ-ի 75-ամյակին նվիրված համերգի ժամանակ, տեքստային բովանդակությունից միտքը պարզ է դառնում, ապա երգի գործիքային տարբերակի բովանդակության արտահայտման համար ձայնապնակի պրոդյուսերներ Ռոման Միրոշնիչենկոն և Ստաս Նամինն օգտագործել են Ցեղասպանության ենթարկված ժողովուրդների ազգային ավանդական երաժշտական գործիքները։

Ձայնապնակի հենց սկզբում հնչում են անկրկնելի հայկական դուդուկի հնչյունները, որոնք միախառնված են գնդացիրների՝ հազիվ լսելի ձայներին։ Այնուհետև արտահայտիչ ձայն ունեցող ֆլամենկո-կիթառի հնչյուններն ունկնդիրներին տանում են դեպի գնչուների պատմություն, իսկ կոմպոզիցիայի մեջտեղում հին եբրայական շոֆարը միահյուսվում է հին հայկական դուդուկի հետ՝ ցույց տալով տարբեր ժամանակներում տուժած և Ցեղասպանությունը վերապրած ժողովուրդների անասելի ցավի խորհրդանիշը։

Հատկանշական է նաև, որ երգի գործիքային տարբերակում Ստաս Նամինն իր անձնական արխիվից օգտագործել է Ջիվան Գասպարյանի կատարմամբ դուդուկի ձայնային տարբերակները, որոնք հատուկ ձայնագրվել են ու պահպանվել կոմպոզիտորի «Ապստամբություն» երգի ձայնապնակի համար, սակայն վարպետի կենդանության օրոք չէին օգտագործվել։ Իսկ շոֆարի հատվածը ձայնագրել է իսրայելցի Իցհակ Սինվանիը, որը մեծ ճանաչում է ձեռք բերել փոփ երաժշտության թագուհի Մադոննայի հետ համագործակցության շնորհիվ։

«100 տարի առաջ Օսմանյան կայսրությունն իրականացրել է քրիստոնյաների Ցեղասպանություն՝ բնաջնջելով և տեղահանելով միլիոնավոր հայերի։ Իսկ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը հարձակվել է Արցախի փոքր հանրապետության վրա, բայց հայ ժողովուրդը դուրս ելավ պայքարի՝ ընդդեմ կրոնական և ազգային ճնշումների։ Այսինքն՝ մի քանի մեծ պետություններ իրենց ռազմական մեծ ներուժն օգտագործեցին փոքրիկ հողակտորի վրա, որը համարձակվել է իրեն անկախ հռչակել՝ արտահայտելով իր բողոքը Ցեղասպանության դեմ»,- ասում է Ստաս Նամինը։

Հենց այդ ժամանակ՝ 2020 թվականի հոկտեմբերին, Դեյվիդ Վուլկոմբը և Ստաս Նամինն ստեղծել են նոր տեքստ «Ապստամբության» երգի համար, որն ի սկզբանե գրել է Նամինը ռուս գրող Եվգենյա Եվտուշենկոյի՝ 1980-ականներին գրած բանաստեղծությունների հիման վրա։ Երգի նոր տարբերակն անգլերենով է․ Եվտուշենկոյի հիմնական թեման նոր իմաստ է ստացել ՝ «մարդ չի կարող մնալ անտարբեր, եթե աշխարհում սարսափելի բաներ են տեղի ունենում, այդ թվում՝ դաժան անարդարությունը»։ Երգում հնչում են հայտնի անուններ, ինչպիսիք են՝ «Աուշվից», «Բաբիի Յար», հիմա նաև՝ Արցախ բառերը։


«Մարդկության առաջընթացը, ի լրումն ֆենոմենալ տեխնոլոգիական զարգացումների, միահյուսվում է տխրահռչակ ժամանակաշրջանով, արյունոտ և ոչնչացնող պատերազմներով, երբ դիտավորյալ սպանվել են մեծ թվով խաղաղ բնակիչներ։ Սրանք են քրիստոնեական խաչակրաց արշավանքները և քրիստոնյաների ոչնչացումն Օսմանյան կայսրությունում և Հիրոսիմայի և Նագասակիի ատոմային ռմբակոծումը և ԽՍՀՄ ժողովուրդների ցեղասպանությունը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ու շատ այլ հրեշավոր փաստեր, որոնք խայտառակում են մարդկության զարգացումը։ «Ապստամբություն» կոմպոզիցիան նրա մասին է, ինչ մենք պետք է իմանանք և հիշենք, թեկուզ և ապագայում դրա կրկնությունը կանխելու համար»,- ասում է Ռոման Միրոշնիչենկոն։

Կարևոր է նշել, որ Ռոման Միրոշնիչենկոն աշխարհահռչակ ռուս ջազ ֆյուժն կիթառահար է՝ ուկրաինական ծագումով։ Նրա հարազատներից շատերը Չեչնիայի փախստականներ են  1990-ականներից։

Comments


1/465

LATEST NEWS​​

bottom of page